MARETAK

dat wat alles geneest

Maretak is een boompje dat op een boom groeit

MARETAK

Mistletoe(eng)       Gui(fr)                  Ogham:

Geslacht  Viscum Album   Familie  Viscaceae 

Maretak vindt men meestal als groene bos op appelbomen of populieren.

Het is een halfparasiet met gaffelvormige stugge takjes rond een bloemtrosje, waaruit in de winter de witte bessen komen.

MARETAK

dat wat alles geneest

MARETAK

Mistletoe(eng)       Gui(fr)                  Ogham:

Geslacht  Viscum Album   Familie  Viscaceae 

Maretak vindt men meestal als groene bos op appelbomen of populieren.

Het is een halfparasiet met gaffelvormige stugge takjes rond een bloemtrosje, waaruit in de winter de witte bessen komen.

MARETAK   Botanisch 

Op bomen groeiende plant

Viscum Album

Halfparasiet op bomen. De bladeren maken bepaalde voedingsstoffen. Plaatselijk ten zuiden van de lijn Brussel-Maastricht vrij algemeen, vooral op populieren en appelbomen. Tot 50 cm. hoog.

Bloeitijd van maart tot mei. De witte bessen zijn tamelijk giftig. Toch eten onder andere lijsters ze. Bessen rijp vanaf november.

In Italië worden de bessen gebruikt als lijm, om vogels te vangen (vandaar ook de naam Vogellijm). Volksnaam is Mistletoe.

In Zuid Limburg werd vroeger bij de geboorte van een kind op een appelboom een maretak geënt,

als wens voor een goed leven.

Medisch gebruik

De bebladerde takken worden als hartversterkend middel gebruikt alhoewel ze in grote hoeveelheden zeker giftig zijn). Het verlaagt de bloeddruk, vertraagt de hartslag, verstekt de

vaatwanden, versterkt het afweersysteem en remt tumoren e.d.

Als gemmo-preparaat Viscum Album 1C worden de jonge knoppen van de maretak voorgeschreven bij: overgangsklachten, oorsuizingen en/of een te hoge bloeddruk.

Bij overgangsklachten goed te combineren met het gemmo-preparaat Sorbus Domestica 1D (de Peerlijsterbes, een al vroeg gekweekte versie van de lijsterbes met grotere -zo groot als een meikers- vaak peervormige bessen, die van rood naar bruin verkleuren).

Homeopathisch: Viscum Album wordt voorgeschreven bij: te hoge bloeddruk, aderverkalking, duizeligheid, St.Vitusdans, vallende ziekte, bronchiale astma, abnormaal sterke en langdurige menstruatie, abnormale bloedingen tussen de menstruaties in en bij ouderdomsverschijnselen.

In meerdere homeopathische complex middelen wordt Viscum Album toegepast. Deze middelen zijn ontwikkeld voor te hoge bloeddruk, hartproblemen en problemen bij de menstruatie en de overgang. 

MEELBES

De Meelbes (Sorbus Aria) is een plant uit de Rozenfamilie en lijkt sterk de Lijsterbes.

Hier vaak aangeplant en soms verwilderd, maar nog niet ingeburgerd.

Meer informatie over het voorkomen van Meelbes hier, kijk op wilde-planten.nl

Meelbes bloeit wit

Net als van de vruchten van de lijsterbes, kunnen die verwerkt worden tot jam en gelei. De gedroogde vruchten worden als thee afgetrokken en gebruikt bij maagklachten en zijn vochtafdrijvend. Medisch alleen met medisch voorschrift gebruiken.

Voor meer informatie , kijk verder op Lijsterbes.

DE MEIDOORN

blijf op jezelf, spirituele groei en oogst komt

DE MEIDOORN / DE  HAAGDOORN

Whitethorn(eng)         Aubépine(fr)               Geslacht  Crataegus   Familie  Rosaceae

DE MEIDOORN   BOTANISCH

De meidoorn (zowel de één- als tweestijlige) is een algemeen voorkomende inheemse houtachtige soort.

Rijpe meidoorn bessen

 Crataegus Monogyna = De éénstijlige meidoorn of haagdoorn is een bladverliezende struik of boom, gewoonlijk met scherpe doorns. Bladeren getand, vijf tot zevenlobbig. Bloemen tweeslachtig, gewoonlijk in trossen. Vruchten vleesachtig, elke vrucht met één pit. Tot 10,5 meter hoog. Vruchten rijp in september. Schors donderbruin en gebarsten in dunne rechthoekige plaatjes.

 Crataegus Laevigata = De tweestijlige meidoorn is kleiner dan de éénstijlige. Hoogte tot 4,5 – 6 meter. Draagt ook minder doornen. Bloemen ontluikend in mei. Vruchten ovaal, met 2 of 3 pitten. Bladeren minder gelobd dan bij de éénstijlige meidoorn.

Meidoorn in bloei

 Nuttig gebruik

Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd jong meidoornblad als vervanger van thee en tabak gebruikt. De zaden als grondstof voor surrogaatkoffie. Het jonge blad is als kruid of salade in het voorjaar erg lekker. De bessen kunnen ook voor inmaak en drankbereiding ingezet worden. Medisch wordt alles van de meidoorn zowel vroeger als nu nog benut. Er is onderzoek voor de inzet van meidoorn ter bevordering van de bloedsomloop.

Kijk verder voor recepten en meer achtergronden op natuur-keuken.nl

De meidoorn is overal in ons land te vinden, ook in de Heemtuin in Geldermalsen , maar ook in de Hortus van Nijmegen.

Voor meer informatie over meidoorn in onze natuur, kijkt men op wilde-planten.nl. Over de eenstijlige meidoorn, klikt men hier en voor de tweestijlige, uiteraard hier.

BACTERIEVUUR is een ziekte waarbij gevoelige planten door een bacterie kunnen worden aangetast.

Gebruik hierbij plantmateriaal van een plaatselijke kweker, die bacterievuur vrij plantgoed kan leveren. In de buurt van fruittelers met peren- of appelbomen en andere soorten die gevoelig voor bacterievuur zijn, moet je een meidoornheg zeker elke winter goed klein snoeien. Zo zal daarin geen bacterievuur kunnen komen. In bepaalde streken mag men soms zelfs in de buurt van appel- en perenbomen geen meidoorn en andere bacterievuur gevoelige soorten aanplanten. Al is het inzicht hierover in de loop van de tijd best aan het veranderen. 

MISPEL een kleine boom of struik met typerende vruchten

MISTEL = Mespilus Germanica is een vrij grillige niet zo hoog uitgroeiende bladverliezende boom uit de familie van de rozen. Sommige struiken dragen doorns maar niet alle mispelstruiken. Het groeit in de Lage landen in het wild langs de oostgrens met Duitsland vanaf Twente, de Achterhoek en zuidelijker.  Ze worden pas na jaren 6 meter hoog.  Het blad is lang en lancetvormig. Echt groen van kleur en aan beide zijden verkreukeld en heeft witte haren aan de onderkant. De boom bloeit in mei, begin juni.

Bloem Mispel

De bloemen zijn groot, (geel-)wit met lange groene kelkblaadjes. De grote witte bloemen zijn erg opvallend en zeer gunstig voor bijen en insecten. De bestuiving gebeurt ook door insecten. Er zijn geen andere bomen nodig voor de bevruchting, dus een mispel kan ook als solitaire plant worden geplaatst. 

Na de bloei

De grote bruine vruchten, die op grote rozenbottels lijken met vijf kelkslippen aan de bovenkant blijven lang hangen. Pas in november of later in het winterseizoen moet men de vruchten gaan oogsten. Enkele nachten vorst is goed voor de vrucht. Laat de vruchten daarna op een koele of licht verwarmde plaats narijpen tot ze zacht, maar niet rot zijn. De schil van de vrucht is leerachtig. Als de vruchten rijp zijn, kan het bruine vruchtvlees uit de schil geschraapt worden. Net als de schil moet men ook de pit niet eten.

De mispel is oorspronkelijk niet inheems en komt uit Zuid West Azië. De boom is door de Romeinen over grote delen van Europa verspreid. Vooral doordat ze in kloostertuinen werden aangeplant, zijn de planten hier ingeburgerd.

Mispelstruiken werden aan de oostgrens met Duitsland waar de struik van nature groeit, vaak bewust gesnoeid dat men er wandelstokken van kon maken. Het hout is gedroogd erg taai en erg sterk.

Meer botanische informatie over Mispel op: https://wilde-planten.nl/mispel.htm

IN HORTUS NIJMEGEN

Als je vanuit de theetuin van de Hortus de beukenlaan oversteekt en het landschappen-deel binnenloopt, staan daar iets verder langs het pad een aantal mispelbomen.

MEDISCH

Mispel zijn vroeger gebruikt bij ingewandsstoornissen en bloedingen.

MISPEL half september

INHOUDSSTOFFEN

De bladeren van mispels bevatten Melavosid ( een glucose van een melavonzuurderivaat).

EETBAAR

Je kan de vruchten zo eten, maar men kan er ook net als appels jam van maken.             

Er werd vroeger veel cider en wijn van gemaakt.

Geoogste mispels

Eertijds werden de mispels gewoonlijk in oktober geplukt en liet men ze narijpen op stro. Maar pas daarbij op de vruchten mogen elkaar niet raken. De ruimte waar de mispels narijpen hoeft zelfs niet verwarmd te zijn en het mag er zelfs vriezen. Op ene koele plek kan het wel 2 maanden duren voordat de mispels vanzelf rijp worden.

Je kunt de rijpe vruchten eigenlijk simpelweg leegzuigen. Maar eet er rauw niet te veel van, want ze hebben echt een stoppende werking.

Recepten voor mispel en meer adviezen: http://www.natuur-keuken.nl/eten/mispel-hoe-rot-moeten-de-vruchten-eigenlijk-zijn/