WEGEDOORN

WEGEDOORN (RHAMNUS CATHARTICUS) is naaste familie van Sporkehout (Rhamnus Frangula / Vuilboom).

Wegedoorn is vaak een struik tot maar 3 meter hoog, zelden uitgroeiend tot boom. Inlandse soort die al vroeg in onze geschiedenis gebruikt werd om darm- en maagproblemen aan te pakken. De latijnse naam Rhamnus Catharticus wijst ook op de doorns aan de plant en de reinigende eigenschap van de plant.

Meer informatie over de Wegedoorn op wilde-planten.nl

Wegedoorn kan men in het landschapsdeel van de Hortus in Nijmegen met de naaste familie ervan Sporkehout of Vuilboom aantreffen. Ook in de Heemtuin West-Betuwe in Geldermalsen staan er een aantal exemplaren.

WEGEDOORN, blad, tak en vruchtaanzet wilde-planten.nl

In ons land op bepaalde plekken te vinden zoals in beekoever-walbossen, bosranden, bosjes en tussen struiken ( meestal met meidoorn en in het oosten van ons land met kardinaalsmuts), soms op kalkhellingen, zeeduinen, rivierduinen en pionierbeplanting op slikken, waar geen zout of brak water (meer) komt.planten.nl

Wegedoorn is waardplant voor de dag-citroenvlinder en boomblauwtje. Ook sommige motten leven van het blad. En voor de wants Apolygus rhamnicola, en de bladvlo Trichochermes walkeri is het een waardplant. De bladeren van wegedoorn en sporkehout hebben vaak oranje zwellingen die worden veroorzaakt door kroontjesroest Puccinia coronata.

Medisch is Wegedoorn al lang gebruikt. Bij maag en darm problemen met krampen en om bloed te reinigen. Verslaving en misbruik met hoge doseringen kwam vroeger vaker voor. Dus zeker geen plant om zo (zonder Medisch voorschrift) te gaan gebruiken.

De besssen bevatten Antranoide stoffen (2 tot 5 %) waaronder Franguline, Glucfranguline als Emodine, Emodine-anthron in de vorm van Aglyka. Verder Flavonol-glykosides als Kampferolie- en Quercetine-glykoside. En ook looistoffen.

In oud volksgeloof beschermde wegedoorn tegen heksen en demonen.

WIJNSTOK/WINGERD MUIN

PROFETIE

Liz & Colin Murray De Tiende Maand: Augustus

Met deze kaart komen voorspellende krachten vrij.

“In Vini Veritas”.

Soms moet men logisch denken en intellect loslaten om bij pure intuitie te komen. Ligt de kaart verborgen of andersom, moet men je ontspannen. Als je dan ergens diep in je voelt wat te gaan doen, moet je hierop vertrouwen. Anders kom je nooit ver op je spirituele pad.

De wijnstok en de wingerd (uit dezelfde plantkndige groep) zijn pas laat op de Britse eilanden aangeplant. Wijn werd echter al in de bronstijd verhandeld. Op voorwerpen uit de Bronstijd vindt men reeds druiven afgebeeld.

Augustus is de oogstmaand. Het oogstfeest Lammas of Lugnassadh wordt dan in de Keltische traditie gevierd. Daarbij hoort de Zonnegod Lugh, die soms ook Lug Lamfhada ( met een lange arm) of Lug Samildanach ( met veel kanten) heette.

WIJNRANK ook WIJNSTOK

Dus Druif = Vitis Vinifera.

Dit is een klimplant, die heel oud kan worden, soms meer dan 15 m. lang. Inheems in sub-tropische landen zoals Griekenland en Zuid-Frankrijk. De bloemen zijn klein, groen en geurig en bloeien in het voorjaar, meestal rond mei al naar het gelang van het klimaat.

Er zijn heel veel druivensoorten geteeld, geschikt voor heel veel verschillende weersomstandigheden en groeiplekken. Vaak geschikt om slecht een soort wijn van te maken. Verder zijn er druivenrassen die geschikt zijn om als vers fruit te gebruiken. Of passend om te drogen of sap uit te persen.

De Druif, ook wel druivelaar of wijnstok genoemd is een winterharde klimplant die kan vertakken en waarvan de verschillende takken vele meters lang kunnen worden. De druif komt oorspronkelijk uit het Middellandse Zeegebied en het Midden-Oosten. Druiven werden reeds in de oudheid gekweekt en verspreid over heel Europa en later over de hele wereld. De druif staat het liefst zo warm en zonnig mogelijk en heeft een voorkeur voor goed doorlatende ietwat vochtige grond.

De druif is een klimplant, die zich vasthecht met ranken die tegenover de bladeren staan. De bladeren zijn aan de bovenzijde glanzend donkergroen, onderaan lichtgroen, meestal onbehaard. De bladeren zijn eetbaar en worden onder meer gebruikt om dolma’s van te maken. 

Tekening paul hoftijzer, druif

De bloemen zijn klein, geel-groenachtig en vallen niet erg op. De wilde wijnstok is een tweehuizige plant, de mannelijke en vrouwelijke bloemen ontstaan op verschillende planten, doch de gekweekte vormen zijn eenhuizig, bevatten zowel mannelijke als vrouwelijke bloemen op dezelfde plant, waardoor zelfbestuiving kan optreden. Voor de vruchtzetting door middel van bestuiving is bezoek van bijen en andere insecten belangrijk.

Druiven kunnen het beste worden geleid voor een optimale oogst. Op muren en schuttingen kunt u het beste horizontale draden spannen. Gegalvaniseerd draad (ca drie mm dik) is uitstekend geschikt. Eventueel kan een constructie met latten ook goed dienst doen. Bedenk wel dat druivenstokken tientallen jaren productief kunnen zijn. Duurzaam materiaal verdient daarom de voorkeur. De onderlinge afstand tussen de draden moet ongeveer veertig tot vijftig cm bedragen. Aan de draden of regels – de leggers – worden de scheuten van de wijnstok gebonden. Je kunt druiven ook overeen pergola laten klimmen die je in de zomer van schaduw kan voorzien.

De vruchten, de druiven zijn vers goed te eten en echt lekker. Ze zijn in vele soorten kleuren te verkrijgen met en zonder pit. Daarnaast kan er sap van worden gemaakt en worden druiven ook gebruikt om jam van te maken. Daarnaast worden druiven gebruikt om wijn van te maken, een van meest populairealcoholische dranken, om er ook weer andere sterkere alcoholische dranken van te maken.

De Wilg

De boswilg staat

een schitterende bundel nevelzilver,

waar de lente-godin ontwaakte.

The woodland willow stands,

a lovely bush of nebulous silver,

there the spring goddess revealed.

tekening, paul hoftijzer

De Wilg

Langs de oever van het meer stond een zeer oude wilg.

Het was de enige echt oude wilg in een wijde omgeving.

Zij had zich door de tijd heen stevig geworteld in de aarde.

Deze boom nodigde mij uit om zachtjes met haar mee te deinen.

Niet dat ik een keuze had om dat niet te gaan doen.

De bladeren zongen, heelrustig met de golven op het water. Heen en weer.

Doorleef alle seizoenen, voel ze allemaal.

Haar verhaal was als haar boodschap: laat je meedeinen met de (levens-)stroom en de wind. Maar zorg ervoor, geworteld op deze aarde te blijven.

WILG SAILLE

●          Hoort volgens de Brehon wet tot de landmansbomen.

●          Geschikt voor het planten van een boomcirkel, vooral in een vochtrijke omgeving.

            De Gaelic naam van wilg is saille, de bijbehorende kleur is ‘sorcha’, licht

BOMENORAKEL

Vermogen in het donkerte zien, maanritmen, vrouwelijhke aspecten. Vierde maand februari.

SAILLE Legt de vrouwelijke kanten bloot. Of omgekeerd: waarschijnlijk is je spiritueel evenwicht verstoord. Schenk aandacht aan je vrouwelijke kanten, aan haar dromen en haar ritmes.

Keltisch Bomen Orakel

VERDER

Mantra:      saille  uitspraak:  SEEL

 De waterminnende treurwilg is de boom van het runenteken Lagu.

Lagu of Laguz      staat voor water, stromen, het onderbewustzijn, de drijvende kracht. De Rune van intuïtie en emoties, ongeziene krachten, zuivering, reorganisatie en herstructurering met een goede afloop. 

Astrologische binding met de Maan / numerologie 2, element Water, Bekers, het Vierde Huis (ik voel), het teken Kreeft, daarnaast beperkt met de planeet Saturnus. 

Colin Murray: vierde Maand – Februari,  4- Bardische waarde: kosmische kubus, massief 3dim. vierkant. 

Paterson/Keltische Astrologie: 15 april – 12 mei De Maan & Llun – de zeeslang – goden: Grieks – Artemis, Selene, Hecate en Keltisch- Ceridwen, Morrigan, Morgan le Fay

De Wilg bij de Kelten

De wilg stond voor de vrouwelijke en lunaire ritmen van het leven. De wilg was symbool voor de maan, die met haar maandelijkse ritmen en de getijden van de zee, vrouwelijk is, in tegenstelling tot de dagelijkse en jaarlijkse omwentelingen van de mannelijke zon. In vele opzichten stonden vrouwen veelal hoger in aanzien bij de Kelten dan nu. De vrouwen waren eigenaren van materiële zaken. Zij, die het bezit beheerde, beheerde ook het huwelijk. Keltische godinnen deden zeker niet onder voor hun mannelijke collegae. Er waren vele vrouwelijke druïden, vaak vereerd om hun gaven als zieneres. De godin Brigit, die ook een zieneres was, heeft haar vuurfeest tijdens de periode van de wilg. Dit feest, Imbolc of Brigantia is één van de twee jaarlijkse vuurfeesten.

De wilg is daarnaast heilig voor de maangodin, die over deze maand heerst. De wilg biedt bescherming tegen aandoeningen door vocht (reumatische pijnen en artritis). Dit door de werking van het salicocide, dat vooral uit de bast te onttrekken is ( nu synthetische vervaardigd als acetylsalicylzuur = aspirine).

De wilg werd, net als de es, zowel in Noord-Europa als in Griekenland beschouwd als de boom der betovering. Voor de druïden was de wilg een belangrijke boom, omdat in hun scheppingsmythe de twee scharlaken eieren van de zeeslang, die de zon en de aarde bevatten, in de takken ervan verborgen lagen. De eerste boom van de schepping was dus de wilg en het heelal werd in haar takken uitgebroed. Dit symboliseerde de geboorte van de kosmos en het begin van leven op deze aarde. Ceridwen was de oorspronkelijke maangodin van de Kelten. Zij was de gemalin van Celi, de goddelijke schepper. Maar voor de druïden was de maan ( en dus Ceridwen) de schepster in het centrum van hun evolutiebeeld. Vandaar ook dat zij uitgingen van dertien maan-maanden (van heilige bomen) in een jaar.

Mannen werden bij de Kelten in principe beschouwd als zoons en minnaars van de moedergodin. In de Griekse mythologie werd de macht van de moedergodin Artemis pas uitgedaagd met de komst van de mannelijk god ‘Bel’ of ‘Beli’. Hij stond bekend als de voorspellende ‘wilgen-God’. 

WILG, boom met geneeskracht

DE WILG   BOTANISCH

De schietwilg is een inheemse soort, die veel voorkomt.

Schiet-(knot-)wilg      (Salix alba), lijkt op de katwilg   (Salix Viminalis).                       

Zowel de schietwilg als de kat-wilg is een kleine boom (tot 10 meter). Groeit vooral op vochtige en lage gronden. De buigzame takken worden door mandenmakers gebruikt. In de winter worden de twijgen oranjegeel. De manlijke en vrouwelijke katjes groeien aan verschillende bomen en komen in april/mei uit. Wordt geknot.

tekening, paul hoftijzer 1998

In de HORTUS in Nijmegen staat Schietwilg langs de waterpartij, ook groeit daar boswilg en Duitse wilg. Ook in de Heemtuin van Geldermalsen staan Schietwilgen langsde over van de vertaking van de Linge in overvloed. Ze zouden daar alleen minder vaker geknot moeten worden. Een vast onderdeel van de natuurlijke folklore van ons land en vroeger noodzakelijk voor dijkbescherming en het vlechten van vele manden.

Schietwilg, tekening paul hoftijzer

Naast voor het eerder genoemde mand- en mattenvlechtwerk met wilg kan er van schierwilg een goede kwaliteit houtskool worden gemaakt. Van een variëteit van de Salix Alba, genaamd Caerula worden cricketbats gemaakt. Dus in de Engelse traditie is deze boom onmisbaar.

Medisch gebruik van de (schiet-)wilg

Uit de bast van de wilg werd salicylzuur gewonnen. De oorspronkelijke bron voor aspirine. Het werkt als pijnstiller en verlaagt koorts. Diverse bast-extracten worden toegepast als gorgeldrank bij keelpijn, zuurbranden en maagproblemen, voedselvergiftiging, maar ook om pijn bij jicht te verlichten en zelfs likdoorns te verwijderen. Een thee getrokken van het blad helpt tegen nerveuze slapenloosheid, maar wordt ook aan badwater toegevoegd om pijn bij reuma en artritis te verzachten. De waterwilg (salix caprea) wordt op dezelfde manier gebruikt.

Meer informatie over de schietwilg is op de site van wilde-planten.nl te vinden.

De grauwe wilg SALIX CINERA, is net zoals de schietwilg inheems en komt algemeen voor in België en Nederland.                                                                               

De grauwe wilg is een kleine boom of struik, inheems in Europa. Komt voor op vochtige grond. Tot 10 meter hoog.

De laurier-wilg SALIX PENTANDRA is zeer zeldzaam nog in de Benelux te vinden, alhoewel het wel een oorspronkelijk inheemse soort in Noord-Europa is.

De Laurier-wilg is inheems in Centraal en Noord Europa. Ook in ons land langs waterkanten te vinden. Hoogte tot 20 meter. Katjes ontluikend eind april/begin mei: manlijke geel, tot 6 cm lang; de vrouwelijke groen, slanker en korter. Vruchtkatjes kunnen 10 cm lang worden, de katoenachtige zaden komen in juni vrij. Bladeren donker groen en glimmend.

Ook de kraakwilg SALIX FRAGILIS vindt men bijna niet meer; ook deze wilgensoort is inheems in ons land. Deze soort is ook goed te knotten.              

De kraakwilg is inheems in Europa en West Siberië. Langs waterkanten. De twijgen knappen gemakkelijk af, vandaar de naam. Zo verspreidt de boom zich ook gemakkelijk. Tot 25 m. hoog. Katjes ontluikend in april: de manlijke geel tot 5cm. lang; de vrouwelijke groen, uitgroeiend tot de vruchtkatjes tot 10 cm., die het pluizige zaad in mei vrijlaten. Bladeren smal en ruw getand, eerst licht behaard later onbehaard en glanzend groen.

Verdere informatie op wilde-planten.nl

wilde-planten.nl

WINGERD, WILDE

De Wilde Wingerd (Parthenocissus) is een plant die vaak wordt aangeplant om gevels te bedekken. Het kan de gevel prachtig bedekken, tot wel tien meter hoogte toe. En het beschermt daarbij echt het huis. Het metselwerk blijft droog en houdt door de begroeiing het huis op hete zomerdagen veel koeler. Het biedt gelijk een mooie schuilplek voor vogels, die erin ook vaak hun nest bouwen. De bloemen geven royaal nectar aan bijvoorbeeld bijen. En voor de nachtvlinder de Wingerdpijlstaart is het een waardplant. Deze nachtvlinder komt hier jammer genoeg alleen als trekvlinder vooral in de zomer voor. De blauwe rijpe bessen die voor ons giftig zijn, worden door vogels wel graag gegeten. Die zijn eind van de zomer rijp en diep blauw. De groene nectar en pollen rijke bloemen staan begin van de zomer in trosjes in bloei. De plant hoort onder de familie van de Wijnstokken.

AANPLANTEN

Van oktober tot maart in een goed diep plantgat met redelijk wat mest. Afstand tussen de planten zeker 10 meter, want de Wilde Wingerd groeit vrij snel ver uit. De plant heeft zuignapjes waarmee het zich aan de gevel hecht. Niet alle wingerd-varieteiten hebben vee zuignapjes voor de hechting aan de muur. Tegenwoordig worden vaak niet hechtende soorten aangeboden. Dan is het zinvol de muur van latten en hechtdraden te voorzien, waar men de wingerd stevig aan kan bevestigen.

Soorten met veel hechtwortels alleen aanplanten bij een gave gevel. Anders eerst voor het aanplanten de voegen van het metselwerk (laten) bijwerken. Vroeger was het probleem met metselwerk met kalkmortel veel ernstiger. Na de herfst deze planten zonodig terugsnoeien, waarbij men oude scheuten kan verwijderen en jonge scheuten kan inkorten. Zorg er altijd voor dat er voldoende afstand blijft tot de goten en de takken niet onder een pannendak gaan groeien.

De bijzondere herstbladeren kleuren op gevels die veel zon krijgen intenser en roder dan bij zonarme gevels. Zorg ervoor dat de planten in een droge zoemer niet uitdrogen. Zeker als uw huis grote bakgoten heeft, gebeurt dat sneller.

De uit Amerika afkomstige Parthenocissus Quinquefolia heeft grote vijfdelige diepgroene bladeren en geelgroene twijgen, maar heeft niet veel minder zugnapjes, dan de uit Azie afkomstige Parthenocissus Tricuspedata met grote glanzende driedelig blad met lichtrode uitlopers. Ook van de wingerd met driedelig blad zijn varieteiten sorten hechtvoetjes.

Wilde Wingerd aan je gevel, foto directplant

ZILVERSPAR AILIM

hoge inzichten en een weidse blik

De spar, die pas in de Keltische tijd over Europa boven de Alpen werd verspreid, werd soms tot de landmansbomen gerekend.

De spar wordt soms bij uitzondering gebruikt voor het planten van een heilige boomcirkel. De Gaelic naam van spar is AILIM. De daarbij horende kleur± lichtblauw.

Bomenorakel

AILIM helpt je over een grote afstand uit te kijken. En geeft vaak een heldere visie wat zich achter onze horizon bevindt of nog zal komen.

Is de kaart bedekt of omgekeerd is vaak je visie vertroebeld. Dan is het zinvol om wat afstand van je huidige standpunt in te nemen. En naar een verder perspectief te zoeken.

Bij de Spar de rune Daeg. Daeg of Dagaz  staat voor doorbraak, het ontwaken, transformatie en de dag. De rune van het absolute vertrouwen, geestelijke ontwikkeling. Maar ook een draai van 180 graden; de dag die na de duisternis aanbreekt en alles rooskleurig laat uitzien.

Astrologische binding van de Spar met het teken Ram, beperkt met de planeet Jupiter. De Den heeft een binding met de planeten Saturnus, Mars, Pluto en beperkt met Mercurius, daarnaast met het teken Steenbok.

Als naaldbomen is er een astrologische binding met de planeet Mars.

Ø De Spar bij de Kelten

Vooral de spar is een boom, die over een grote afstand kan uitkijken. Niet alleen vanwege de hoogte, die de spar kan bereiken, maar ook omdat de spar op grote hoogte in de bergen kan groeien.

De zilverspar is de boom van de drie Brigid’s, afgebeeld met drie gezichten ( of aspecten) – die van het jonge meisje of ‘bruid’, in de lente / de matrone, die heerst over de vruchtbaarheid in de zomer / tenslotte een oude wijze vrouw in de wintermaanden. Een steeds doorgaande jaarlijkse cyclus. Zij wordt gezien als de ambachtsvrouw, de genezeres en de zieneres.